OD KUCHNI. Żydowska kultura kulinarna

Stół Tradycji

Stół I (Tradycja) odnosi się do wszechobecności tradycji, jej ciągłości i trwania. Surrealistyczna, nadnaturalnie długa i poskręcana chała oplatająca cały stół, wskazuje też na duchowy, symboliczny wymiar jedzenia.[zobacz na wystawie online](https://whatscooking.art/stol-tradycji)

Przekazanie prawa Mojżeszowi na Górze Synaj (Ilustracja w manuskrypcie Biblii hebrajskiej powstałym na terenie Niemiec, druga poł. XIV w.)

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/zasady-koszernosci#przekazanie-prawa-mojzeszowi-na-gorze-synaj)  

Kuchnia żydowska - przygotowania do święta Pesach (Ilustracja w książce Paula Christiana Kirchnera, Jüdisches Ceremoniel [Żydowski rytuał], Norymberga, 1734)

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/zasady-koszernosci#kuchnia-zydowska-przygotowania-do-swieta-pesach)  

Komplet noży do uboju religijnego. Każdy z noży jest dekorowany inskrypcją i wizerunkiem gatunków zwierząt, do uboju których służy. Litwa, ok. 1900.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/zasady-koszernosci#komplet-nozy-do-uboju-religijnego)  

Ceremonia obmycia garnków (Hebr. tewilat kelim). W ten sposób obmywane są garnki nabyte od nie-Żydów. Na fotografii rabin Yehoshua Ellis,.Okolice Katowic, 2012, fot. Arkadiusz Ławrywianiec.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/koszernosc-dawniej-i-dzis#ceremonia-obmycia-garnkow-hebr-tewilat-kelim)  

Patera z pokrywą zdobioną hebrajską inskrypcją błogosławieństwa wypowiadanego nad chlebem

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/blogoslawienstwa#patera-z-pokrywa-z-hebrajska-inskrypcja-blogoslawienstwa-nad-chlebem)  

Besaminka podróżna w formie ryby. Srebro, emalia i złoto, przed 1939.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/swieta#besaminka-podrozna-w-formie-ryby)  

Maszyna do wyrobu macy. Maszynę znaleziono po wojnie w okolicach Siemiatycz. Przed 1939.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/swieta#maszyna-do-wyrobu-macy)  

Szabat, Nahum Gutman, Akwarela na papierze, 1950-1990.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/swieta-dawniej-i-dzis#szabat)  

Kobiety niosące garnki z czulentem do piekarni. Białystok, 1932.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/swieta-dawniej-i-dzis#kobiety-niosace-garnki-z-czulentem-do-piekarni)  

Stół Diaspory

Stół II (Diaspora) posiada cylindryczną formę, w której wirują i mieszają się kolorowe nasiona – fasolki, soczewica, zboże, groch i przyprawy. Symbolizuje on z jednej strony lokalność żydowskiej kuchni w diasporze– jej zakorzenienie w płodach ziemi i klimacie, z drugiej zaś – znamionujący ją ciągły ruch, otwartość i wymianę.[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/stol-diaspory)  

Chanukija, mosiądz, Maroko, XVIII w.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/lokalnosc-i-obyczaj#chanukija-mosiadz-maroko-xviii-w)  

Panorama Zamościa, XVII-XVIII w.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/kuchnia-aszkenazyjska#panorama-zamoscia)  

Komplet półmisków do podawania śledzi. Wytwórnia S. Ehrenreich, Pruszków, 1918-1941

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/aszkenazyjskie-smaki#komplet-polmiskow-do-podawania-sledzi-3)  

Bazar w Atenach, Rysunek Edwarda Dodwella, XVIII/XIX w.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/kuchnia-sefardyjska-i-orientalna#bazar-w-atenach)  

Stół Nowoczesności

Stół III (Nowoczesność) przywodzi na myśl usianą wieżowcami panoramę metropolii lub zastawiony fantazyjnymi drinkami kawiarniany stolik: na metalicznym blacie ustawionych jest kilkanaście lamp z przelewającymi się kolorowymi płynami. Dokonujące się w nich metamorfozy symbolicznie nawiązują do przemian i nowych interpretacji żydowskiej kultury kulinarnej w okresie nowoczesnym.[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/stol-nowoczesnosci)  

Uczennice i nauczycielki podczas kursu gospodarstwa domowego finansowanego przez Women’s Aid Organization. Fania Lewandowa stoi w środku. Wilno, 1938.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/ksiazki-kucharskie#uczennice-i-nauczycielki-podczas-kursu-gospodarstwa-domowego-finansowanego-przez-womens-aid-organization)  

Filiżanki rodzinne Juliana Tuwima. Na filiżankach portrety dziadków Tuwima ze strony matki. Początek XX w.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/ksiazki-kucharskie#filizanki-rodzinne-juliana-tuwima)  

Romanisches Café, Berlin, 1925, fot. Herbert Hoffmann

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/nowe-sytuacje#romanisches-cafe)  

Członkowie syjonistycznej organizacji He-Chaluc podczas posiłku w przerwie pracy na polu, Grodno, 1920.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/nowe-sytuacje#czlonkowie-syjonistycznej-organizacji-he-chaluc-podczas-posilku-w-przerwie-pracy-na-polu)  

M. Bloom's Delicatessen (Delikatesy M. Blooma). Bronks w Nowym Jorku, 1910.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/migracje-smakow#m-blooms-delicatessen-delikatesy-m-blooma)  

Yankee's Kosher Meals on Wheels (Koszerne posiłki na kółkach u pana Yankee), Los Angeles, 1984.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/migracje-smakow#yankees-kosher-meals-on-wheels-koszerne-posilki-na-kolkach-u-pana-yankee)  

Restauracja Ariel, Kazimierz w Krakowie, 2019.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/polska-dzis#restauracja-ariel)  

Nowi imigranci niosą produkty na śniadanie, Bet Olim Ahuza, Hajfa, 1949

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/kuchnia-izraelska#nowi-imigranci-niosa-produkty-na-sniadanie)  

Stół Wspomnienia

Stół IV (Wspomnienia) dedykowany wspomnieniom i pamięci, ma wiele nóg, a każda jest inna – jest to właściwie wiele stołów i indywidualnych losów. Tę mnogość historii symbolizuje też ułożony na stole stos obrusów – każdy wyprasowany, złożony w kostkę i wyblakły obrus to historia, której w całości już nigdy nie poznamy. Na starych obrusach, z odległymi historiami już niedostępnymi naszej pamięci, poukładane są coraz nowsze, aż po zupełnie nieużywane, jeszcze „niezapisane”.[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/stol-wspomnien)  

United Bakers przy Spadina Avenue. Od prawej: Sara i Aaron Ladovsky – imigranci z Kielc, którzy założyli restaurację w 1912 roku. Toronto, 1920.

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/historie-osobiste#restauracja-united-bakers-przy-spadina-avenue-1)  

Garnek z aluminium lotniczego

[zobacz na wystawie online ](https://whatscooking.art/pamiatki#garnek-z-aluminium-lotniczego)  

HTML